Færni til framtíðar - Uppplýsingsetur um lausnaleitarnám

Þú ert hér

Lausnaleitarnám er náms- og kennsluaðferð sem grundvallast af umræðum og þekkingarleit til lausnar á raunverulegum vandamálum. Þessari aðferð er ætlað að stuðla að sjálfstæði í námi og búa nemendur undir að takast á við flókin viðfangsefni og leysa þau. Til þess þurfa þeir að brjóta mál til mergjar og um leið að afla sér viðbótarþekkingar svo að þeir geti fundið viðunandi lausn. Sú reynsla og þekking á að koma þeim til góða þegar að því kemur að þeir þurfi að leysa sambærileg vandamál í raunveruleikanum. Um er að ræða námsleið sem ætlað er að stuðla að dýpri skilningi á ákveðnu viðfangsefni í stað hefðbundinna efnistaka.

Forsenda þess að ofangreindar lykilspurningar komi upp í huga nemenda þegar tiltekið vandamál er lagt fyrir þá er að viðfangsefnið sé ögrandi, óvenjulegt, nýstárlegt eða nægilega flókið til að vekja áhuga þeirra og löngun til að uppgötva og lyfta hulunni af; velta fyrir sér og skoða; úthugsa og rannsaka það sem um ræðir, sem að lokum beinir þeim á þá braut sem þeir telja rétta (Wee, Kek og Sim, 2001).

Lausnaleitarnám fer fram í litlum hópum oftast 5-8 manna þar sem kennarinn er fyrst og fremst leiðbeinandi um aðferðina, vinnubrögð og leiðir en ekki um lausn vandamálsins sem slíks. Nám af þessu tagi gerir meiri kröfur til nemenda en hefðbundið nám að margra mati þar sem um mun meira sjálfsnám er að ræða. Þó segja þeir sem til þekkja að námið verði auðveldara viðfangs vegna þeirrar hagnýtu reynslu sem felst í að takast á við raunveruleg vandamál úr daglega lífinu. Að auki telja margir að kennslan verði mun líflegri og líkari þeim starfsvettvangi sem nemendur eiga eftir að starfa á að námi loknu (sjá t.d. Hannes Petersen, 2000).

Lausnaleitarnám [PBL] var fyrst tekið upp við læknadeild McMaster háskóla í Ontario, Kanada í lok sjöunda áratugarins.

Þar sem lausnaleitarnám er tekið upp virðast bæði kennarar og nemendur ánægðir með árangurinn og er þessi námsaðferð jafnvel talin lausn á mörgum vandamálum sem upp hafa komið í menntamálum almennt. - Við núverandi aðstæður leiðist nemendum oft í skóla og þegar þeir hinir sömu loks útskrifast þá eru þeir oft ekki færir um að leysa þau verkefni sem bíða þeirra á vinnumarkaðinum. Annað hljóð myndi væntanlega verða í strokknum ef nemendur fengju að glíma við raunveruleg vandamál í skólanum.

Er lausnaleitarnám [PBL] erfiðisins virði?
Howard S. Barrows - einn af upphafsmönnum lausnaleitarnáms svarar þessari spurningu á eftirfarandi hátt:

Athygli vekur að þessi spurning er venjulega borin fram af fólki sem beðið er að athuga hvort það vilji tileinka sér þessa kennsluhætti áður en það hefur kynnt sér þá að nokkru ráði. Um leið og fólk hefur tekið að sér hlutverk leiðbeinanda og gefist kostur á að sjá hverju nemendum tekst að áorka þegar þeir fá leyfi til að læra upp á eigin spýtur, snýst dæmið venjulega við. Kennarar geta séð hvernig nemendur hugsa, hvaða þekkingu þeir búa yfir og hvernig þeir læra. Þetta gerir kennurum kleift að blanda sér í málið í tíma áður en það verður of flókið. Kennarar fylgjast mjög náið með framvindu mála á jafnréttisgrundvelli sem er mjög ólíkt því að vera með fyrirlestur fyrir stóran hóp óvirkra nemenda sem stundum hreinlega leiðist. Eina vísbendingin um gagnsemi kennslu af því tagi er óbein og kemur fram í svörum nemenda við prófspurningum (Barrows, 1996).

[Nánar um lausnaleitarnám]

_______
Heimildir:
Barrows, Howard S. (1996). Problem-Based Learning and Beyond: A Brief Overview. Í Wilkerson, L. og Gijselears, W.H. (ritstj.), Bringing Problem-Based Learning to Higher Education: Theory and Practice. New Directions for Teaching and Learning No. 8. San Fransisco. Jossey-Bass Inc.
Hannes Petersen (2000). Nýtt líf í læknanámi. Læknablaðið, júní 2000.
Wee, K.N.L., Kek, Y.C.M.A., Sim, H.C.M. (2001). Crafting Effective Problem-Based Learning. PBL Conference 2001, 9-12 December 2001.

Upp